در این مقاله قرار است به بررسی یکی از مهم‌ترین مسئولیت‌های مالکین خودرو یعنی بیمه اجباری ماشین بپردازیم. سوال اصلی این است که بیمه اجباری خودرو چیست و چگونه عمل میکند؟ بیمه شخص ثالث که از آن تحت عنوان بیمه اجباری یاد می‌کنیم، براساس قوانین و مقررات کشور، الزامی است. هدف اصلی این نوع بیمه، حفاظت و تضمین حقوق شخص ثالث در صورت وقوع حوادث رانندگی است. چرا داشتن بیمه شخص ثالث تا این اندازه مهم است؟ با داشتن بیمه اجباری خودرو ، مسئولیت‌های مالک خودرو، در صورت وقوع حادثه در جبران خسارات به شخص ثالث، تضمین می‌گردد.
به عبارت دیگر، درصورتی که راننده یک خودرو، باعث وقوع تصادف یا آسیب باشد، هزینه جبران خسارات به علاوه هزینه مربوط به درمان و خسارات جانی ناشی از این حادثه، توسط بیمه گذار پرداخت میشود. به همین دلیل در قانون بیمه اجباری خودرو، بیمه شخص ثالث اجباری است و نداشتن یا تاخیر در تمدید آن، برای راننده جریمه و نمره منفی به دنبال خواهد داشت. توجه داشته باشید که در ایران بیمه شخص ثالث علاوه بر انواع خودرو برای موتورسیکلت‌ها هم اجباری است.
راهنمای کامل بیمه اجباری خودرو و نحوه تاثیرگذاری آن بر رانندگان
خب تا اینجا با تعریف بیمه اجباری خودرو آشنا شدید. در این قسمت به مهم‌ترین نکاتی که قبل از اقدام برای گرفتن بیمه شخص ثالث به دانستن آن احتیاج دارید، می‌پردازیم. بطور کلی بیمه شخص ثالث دو دسته از خسارات را تحت پوشش قرار میدهد:
- خسارات مالی واردشده بر اشخاص ثالث در حوادث رانندگی
- خسارات و هزینههای جانی وارد شده در تصادفات
توجه به این دو دسته از خسارات نشان میدهد که حتی زمانی که از بیمه شخص ثالث استفاده می‌کنید، باید به فکر امنیت خودرو شخصی خود باشید. بهترین روش تضمین امنیت خودرو، بخصوص در مواردی مانند سرقت، استفاده از دزدگیر ماشین است. بنابراین به عنوان یک مالک خودرو، بیمه اجباری خودرو و استفاده از یک دزدگیر ماشین باکیفیت را فراموش نکنید.
احتمالا برای شما هم سوال باشد که منظور از شخص ثالث در این بیمه چیست؟ در بیمه شخص ثالث، بیمه گذار یا مالک خودرو که در حادثه مقصر است، شخص اول محسوب میشود. شرکت بیمه‌گر، شخص ثانی و شخصی که دچار آسیب و خسارت مالی و جانی شده، به عنوان شخص ثالث شناخته میشود. همانطور که پیداست مطابق قانون، همه‌ی اشخاصی که در حوادث رانندگی، زیان مالی و جانی دیده باشند، تحت پوشش بیمه شخص ثالث قرار می‌گیرند. همچنین بد نیست بدانید که بیمه شخص ثالث موتور با بیمه اجباری خودرو اندکی متفاوت است.
حق بیمه شخص ثالث در سال 1402
حق بیمه اجباری خودرو در هر سالی، براساس مبلغی که برای دیه کامل انسان در ماه حرام اعلام میشود، در نظر گرفته میشود. حالا این مبلغ در سال 1402 برای ماههای حرام چیزی در حدود 1 میلیارد و 200 هزار تومان و برای ماههای غیر حرام 900میلیون تومان اعلام شده است. بنابراین کف پوشش مالی بیمه شخص ثالث در سال جاری، یک چهلم دیه کامل انسان در ماههای حرام و معادل 30میلیون تومان است. به علاوه سقف این مبلغ برای سال 1402 معادل 600 میلیون تومان است.
براساس همین مبلغ، بانک مرکزی، یک حداقل و حداکثری برای حق بیمه پایه محاسبه و آن را به شرکتهای بیمه‌گذار اعلام میکند. در محاسبه این مبلغ، عواملی مانند تعداد سیلندر خودروها، تاثیرگذار هستند. اما همانطور که گفتیم این مبلغ، حق بیمه پایه است و عوامل دیگری هم در مبلغ نهایی حق بیمه، تاثیرگذارند. پس اگر دقیق‌تر بخواهید، حق بیمه براساس این سه عامل تعیین میشود:
- حق بیمه پایه‌ای که بانک مرکزی اعلام میکند
- عدم خسارت بیمه شخص ثالث و تخفیف‌های مربوط به آن
- نوع کاربری وسیله نقلیه
انواع بیمه شخص ثالث و شرکتهای ارائه دهنده آن
باید بدانید که بیمه شخص ثالث را در ایران، میتوانید از همه شرکتهای ارائه دهنده بیمه و با قیمت یکسان تهیه کنید. کیفیت خدمات شرکتهای بیمه گذار، ممکن است، اندک تفاوت‌هایی داشته باشد، که این موارد را میتوانید در قرارداد این شرکتها مطالعه کنید. اما بیمه اجباری خودرو یا همان بیمه شخص ثالث، در دو نوع بیمه شخص ثالث عادی و بیمه شخص ثالث بینالمللی ارائه میشود. نوع بیمه بینالمللی، مناسب افرادی است که قصد خارج شدن از ایران با خودرو شخصی را دارند و این نوع بیمه تنها از بعضی شرکتهای بیمه گذار، قابل تهیه است.
تغییرات قانون بیمه اجباری خودرو در سال 1402
نکته مهمی که لازم است درباره بیمه شخص ثالث بدانید، تغییرات قانون بیمه در سال 1402 است که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
- حذف کوپن بیمه شخص ثالث: از آنجایی که همه اطلاعات شما در سیستم‌ها ثبت می‌شوند، برای دریافت خسارت، دیگر نیازی به ارائه کوپن ندارید.
- تغییرات مربوط به تخفیف‌ها: در صورتی که تصادف کردید و از بیمه شخص ثالث خود استفاده کردید، تنها بخشی از تخفیف‌های شما از بین می‌رود، در صورتیکه قبلا تخفیف را به طور کل از دست می‌دادید. درعوض از این پس به جای 10 درصد اضافات سالانه بیمه گذار، تنها 5درصد به تخفیف‌ها اضافه میشود.
- پرداخت عوارض آزادراهی: یک تغییر جالب دیگر در قانون بیمه شخص ثالث این است که شما برای دریافت و تمدید بیمه خود، باید ابتدا عوارض آزادراهی خودتان را تسویه کنید. در غیراینصورت بیمه شما فاقد اعتبار است.
بیمه اجباری خودرو و تاثیرات آن بر رانندگان
اجباری شدن دریافت بیمه شخص ثالث، فقط به نفع خسارت دیدگان در حوادث رانندگی نیست. بیمه شخص ثالث، تاثیرات مثبت زیادی بر روی رانندگان دارد که ما در اینجا به برخی از این تاثیرات، بطور خلاصه اشاره می‌کنیم.
- حفاظت مالی: داشتن بیمه شخص ثالث، حفاظت مالی از شماست. با این بیمه، راننده نگرانی از بابت پرداخت هزینههای جبران خسارت به اشخاص ثالث، بعد از تصادفات را ندارد.
- قانون مداری: داشتن بیمه شخص ثالث یک اجبار قانونی است و خرید و تمدید این بیمه رعایت قانون است.
- امنیت روانی: وقتی رانندگان اطمینان دارند که درصورت وقوع تصادف، بیمه شخص ثالث، برای جبران خسارات و هزینه‌ها، حاضر است، استرس و نگرانی کمتری دارند، درنتیجه بیمه اجباری خودرو، امنیت روانی رانندگان را افزایش میدهد.
علاوه بر این موارد، بیمه شخص ثالث، کمک میکند که رانندگان مسئولیت خسارتهای وارده به دیگران و قربانیان تصادفات را برعهده بگیرند. این مورد سبب اعتماد و ارتقاء امنیت جادهای در جامعه می شود.
سخن آخر
در این مقاله به انواع بیمه و دلایل وجود و الزام آن‌ها اشاره کردیم؛ در نهایت لازم است بگوییم که بیمه اجباری خودرو یک الزام قانونی و ابزاری برای حفاظت از رانندگان و اشخاص ثالث است. با خرید و تمدید به موقع این بیمه، راننده قانونمندی باشید و از ویژگی‌های خوب این قانون بهره‌مند شوید. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده و سوالات شما را پاسخ داده باشد.
